Uzupełniający urlop macierzyński i nowe kody ZUS – najważniejsze informacje

Zgodnie z nowelizacją Kodeksu pracy z dniem 19 marca 2025 r. weszły w życie nowe przepisy, regulujące dodatkowy, uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków oraz noworodków hospitalizowanych po porodzie. W konsekwencji, zmiany zostały również wprowadzone w rozporządzenia w sprawie zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych, ze względu na nowe kody tytułów do ubezpieczeń. W tym wpisie omówię najważniejsze informacje o uzupełniającym urlopie macierzyńskim oraz jakie kody tytułów ubezpieczeń należy stosować w przypadku uzupełniającego urlopu macierzyńskiego

• Uzupełniający urlop macierzyński w Kodeksie pracy
• Nowe kody tytułów ubezpieczeń w przypadku uzupełniającego urlopu macierzyńskiego

Uzupełniający urlop macierzyński w Kodeksie pracy

Zgodnie z art. 180² § 1 Kodeksu pracy, pracownik, który wychowuje dziecko ma prawo do wykorzystania uzupełniającego urlopu macierzyńskiego, bezpośrednio po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego w przypadku urodzenia dziecka:

• przed ukończeniem 28. tygodnia ciąży lub z masą urodzeniową nie większą niż 1000 g – w wymiarze tygodnia uzupełniającego urlopu macierzyńskiego za każdy tydzień pobytu dziecka w szpitalu do upływu 15. tygodnia po porodzie,
• po ukończeniu 28. tygodnia ciąży i przed ukończeniem 37. tygodnia ciąży i z masą urodzeniową większą niż 1000 g – w wymiarze tygodnia uzupełniającego urlopu macierzyńskiego za każdy tydzień pobytu dziecka w szpitalu do upływu 8. tygodnia po porodzie,
• po ukończeniu 37. tygodnia ciąży i jego pobytu w szpitalu, pod warunkiem że pobyt dziecka w szpitalu po porodzie będzie wynosił co najmniej 2 kolejne dni, przy czym pierwszy z tych dni będzie przypadał w okresie od 5. do 28. dnia po porodzie – w wymiarze tygodnia uzupełniającego urlopu macierzyńskiego za każdy tydzień pobytu dziecka w szpitalu w okresie od 5. dnia do upływu 8. tygodnia po porodzie.

Ważne: W przypadku urodzenia więcej niż jednego dziecka przy jednym porodzie przy ustalaniu wymiaru uzupełniającego urlopu macierzyńskiego należy uwzględnić wagę dziecka o najniższej masie urodzeniowej oraz okres pobytu w szpitalu dziecka najdłużej hospitalizowanego.

Przy ustalaniu wymiaru uzupełniającego urlopu macierzyńskiego należy stosować art. 180² § 3 Kodeksu pracy, zgodnie z którym, okresy pobytu dziecka w szpitalu do upływu odpowiednio 8. albo 15. tygodnia po porodzie sumuje się. Natomiast niepełny tydzień zaokrągla się w górę do pełnego tygodnia.

Uzupełniający urlop macierzyński jest udzielany jednorazowo po złożeniu przez pracownika  wniosku (w postaci elektronicznej lub papierowej) do pracodawcy w terminie nie krótszym niż 21 dni przed zakończeniem korzystania z urlopu macierzyńskiego. Do wniosku należy dołączyć następujące dokumenty:

• zaświadczenie wydane przez szpital, w którym przebywało dziecko wraz z informacją o tygodniu ciąży, w którym urodziło się dziecko lub masie urodzeniowej dziecka oraz informacji o okresie pobytu dziecka w szpitalu,
• oświadczenie pracownika o braku zamiaru korzystania z uzupełniającego urlopu macierzyńskiego albo z zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi ww. urlopu przez drugiego z rodziców dziecka.

Wymiar należnego, uzupełniającego urlopu macierzyńskiego jest zależny od długości pobytu dziecka w szpitalu. Oznacza to, że za każdy tydzień w którym dziecko przebywało w szpitalu przysługuje tydzień urlopu uzupełniającego.

Nowe kody tytułów ubezpieczeń w przypadku uzupełniającego urlopu macierzyńskiego

W związku z wejściem w życie przepisów o uzupełniającym urlopie macierzyńskim, został również zaktualizowany załącznik 25 do rozporządzenia w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego. W konsekwencji, zostały dodane nowe kody w części XI -Kod świadczenia/przerwy:

• 341 – zasiłek macierzyński z ubezpieczenia chorobowego za okres ustalony jako okres uzupełniającego urlopu macierzyńskiego,
• 342 – wyrównanie zasiłku macierzyńskiego z ubezpieczenia chorobowego za okres ustalony jako okres uzupełniającego urlopu macierzyńskiego.

Podstawa prawna: 

art. 1802  Kodeksu pracy
Rozporządzenie w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, imiennych raportów miesięcznych i imiennych raportów miesięcznych korygujących, zgłoszeń płatnika składek, deklaracji rozliczeniowych i deklaracji rozliczeniowych korygujących, zgłoszeń danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, raportów informacyjnych, oświadczeń o zamiarze przekazania raportów informacyjnych, informacji o zawartych umowach o dzieło oraz innych dokumentów