Finansowanie pakietów sportowych przez pracodawcę, a składki ZUS

Pakiet sportowy to jeden z najczęściej spotykanych benefitów pracowniczych, który umożliwia korzystanie z siłowni, basenów itp., nie tylko swoim pracownikom, ale także ich rodzinom. Jednak pracodawca umożliwiając korzystanie z tego benefitu, musi zmierzyć się z problematyką na gruncie składkowym. W tym wpisie omówię w jakiej formie sfinansować pracownikom pakiet sportowy, aby jego wartość nie podlegała oskładkowaniu.
Kiedy pakiet sportowy jest wyłączony z oskładkowania?
Aby pakiet sportowy był wyłączony z oskładkowania pracodawca, co do zasady ma dwie możliwości.
Pierwsza z nich to wprowadzenie do przepisów wewnątrzzakładowych dotyczących wynagrodzenia (np. regulamin wynagrodzenia) zapisu o prawie do nabycia pakietów sportowych przez pracowników po niższej cenie niż rynkowa. Oznacza to, że jeśli pracownik pokrywa częściowo lub w kwocie symbolicznej pakiet sportowy to w myśl art. § 2 ust 1 pkt 26 ustawy o szczegółowych zasadach ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, korzyści materialne wynikające z regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów są wyłączone z oskładkowania.
Takie zdanie potwierdził ZUS w interpretacji indywidualnej z dnia 10 stycznia 2019 r. WPI/200000/43/1388/2018:
,,W rezultacie, finansowana przez Wnioskodawcę część świadczenia w postaci Karty Multisport lub innej podobnej wybranej przez Wnioskodawcę umożliwiającej dostęp do usług rekreacyjno – sportowych nie będzie, na mocy wskazanego powyżej § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, rodzić obowiązku opłacenia składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu stosunku pracy”.
Należy jednak pamiętać o tym, aby to pracodawca zakupił karnet sportowy i udostępnił pracownikowi możliwość korzystania z niego, a następnie pobrał z wynagrodzenia pracownika kwotę stanowiącą cześć kosztów pracownika. W praktyce, aby pracodawca mógł potrącić taką należność z wynagrodzenie pracownika, musi posiadać stosowne oświadczenie pracownika z podaną kwotą potrącenia.
Druga możliwość dotyczy środków finansowania pakietu sportowego. Aby móc skorzystać z wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, pakiet sportowy musi być sfinansowany ze środków ZFŚS z zastosowaniem kryterium socjalnych. Oznacza to, że pracodawca nie może ustalić jednej kwoty finansowania karnetu, obowiązującej wszystkich pracowników, tylko ustalić ją indywidualnie w oparciu o sytuacje życiową, rodzinną i materialną danego pracownika. Wynika to wprost z art. § 2 ust. 1 pkt 19 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, tj. podstawy wymiaru składek nie stanowią świadczenia finansowane ze środków przeznaczonych na cele socjalne w ramach zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.
Taki pogląd potwierdził wyrok Sądu najwyższego z dnia 24 czerwca 2014 r., sygn.akt: III AUa 1064/13:
,,Choć ustawodawca pozostawił pracodawcy swobodę, gdyż nie zdefiniował żadnych kryteriów ani progów, to jednak nie oznacza to, że pracodawca nie musi kierować się kryterium socjalnym, ani nawet w razie jego ustalenia, respektować przyjętych zasad. W przeciwnym razie świadczenia z Funduszu są traktowane jako świadczenia ze stosunku pracy, podlegające na zasadach ogólnych uwzględnieniu w podstawie wymiaru składek”.
Kiedy pakiet sportowy należy oskładkować?
W sytuacji gdy pracodawca umożliwił korzystanie z pakietu sportowego, ale cały koszt pracownik finansuje ze środków własnych, nie ma możliwości skorzystania z prawa do wyłączenia z podstawy oskładkowania, ponieważ pracownik nie skorzystał z zakupu po cenie niższej niż detaliczna, w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.
Ponadto z wyłączenia z oskładkowania również nie skorzysta pracodawca, który pomimo finansowania pakietów sportowych i udostępnienia ich pracownikom po cenie niższej niż detaliczna, nie zawarł stosownego zapisu w wewnątrzzakładowych regulaminach, określonych w art. 9 Kodeksu pracy, tj.: postanowienia układów zbiorowych pracy i innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów i statutów określających prawa i obowiązki stron stosunku pracy.
Należy tu zwrócić szczególną uwagę na to, że katalog źródeł prawa zawarty w art. 9 Kodeksu pracy jest zamknięty i tylko w/w źródłach prawa można umieścić stosowny zapis o udostępnianiu pakietów sportowych pracownikowi. Taki pogląd wyraził m.in. ZUS w odpowiedzi na interpretacje indywidualną z dnia 6 lipca 2016 r. WPI/200000/43/751/2016:
,,Ze stanu faktycznego przestawionego we wniosku nie wynika aby ww. korzyści były zapisane w regulaminie pracy, regulaminie wynagradzania czy z układzie zbiorowym pracy, powyższe wynika natomiast z obowiązującego “Zarządzenia – Zasady dopłat do programu Multisport”, które jak zaznaczył Wnioskodawca, nie stanowi integralnej części Regulaminu Wynagradzania i Pracy, ale jest wiążącym dokumentem pomiędzy Pracodawcą a Pracownikiem, stanowiącym osobny Regulamin zasad dofinansowania do karnetów sportowych. (…) Mając powyższe na uwadze, Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznał za nieprawidłowe stanowisko przedsiębiorcy przedstawione we wniosku w sprawie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wartości współfinansowanej przez pracodawcę części składki na usługi sportowe (karnet sportowy)”.
Podstawa prawna:
art. § 2 ust 1 pkt 26 ustawy o szczegółowych zasadach ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe
wyrok Sądu najwyższego z dnia 24 czerwca 2014 r., sygn.akt: III AUa 1064/13
interpretacja indywidualna ZUS z dnia 10 stycznia 2019 r. WPI/200000/43/1388/2018
interpretacja indywidualna ZUS z dnia 6 lipca 2016 r. WPI/200000/43/751/2016